Cuộc đời chúng ta đều có rất nhiều ngã rẽ, nhưng việc lựa chọn ngã rẽ nào cho phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân thì thực sự khó. Đối với học sinh chuẩn bị thi đại học, các bạn đang đứng trước ngưỡng cửa quan trọng của cuộc đời với vô vàn sự lựa chọn ngành học. Bủa vây các em là nỗi lo về học lực, chứng chỉ ngoại ngữ, trình độ của bản thân. Nhiều em vẫn còn băn khoăn không biết liệu ngành học sau này ra làm gì, có xin được việc không,…

Còn đối với các bạn sinh viên, đôi khi thật đau đầu khi lỡ học hết một học kỳ rồi mới nhận ra bản thân chọn sai ngành học và cảm thấy tính cách hay kỹ năng của mình hoàn toàn “không hợp” với ngành nghề mình đã chọn.

Thậm chí, có một số bạn sau khi tốt nghiệp, một số khác đã đi làm rồi mới nhận ra mình đang bị lạc hướng và chưa biết bản thân cần gì, có gì. Chọn sai hướng đi dẫn đến tình trạng làm trái ngành hay không có việc làm sau khi tốt nghiệp tăng cao.

Theo thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Việt Nam, hàng năm có khoảng 175.000 sinh viên Cao đẳng, Đại học tốt nghiệp. Trong số đó có khoảng 60% sinh viên ra trường làm trái ngành. Việc học tập và làm việc trong ngành nghề không phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích của bản thân sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy, mà trong đó chất lượng nguồn nhân sự tại Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Việc học trái ngành sẽ gây lãng phí thời gian, chi phí và đặc biệt là việc bỏ lỡ cơ hội của các bạn trẻ. Trung bình chi phí giáo dục đào tạo của các trường đại học, cao đẳng công lập tại Việt Nam rơi vào từ 10 – 50 triệu đồng/ năm, mỗi chương trình học lại kéo dài từ 3 – 4 năm. Trong trường hợp bạn chọn sai ngành, hệ lụy về tiền bạc có thể đạt tới vài trăm triệu đồng, có những bạn phải mất nhiều hơn 4 năm để lấy được tấm bằng đại học. Và trên hết, khi chọn theo học ngành không phù hợp với bản thân, chính các bạn trẻ sẽ đánh mất cơ hội được phát huy năng lực, tài năng tiềm ẩn của mình và gián tiếp làm lãng phí tài nguyên, tiềm lực của nền giáo dục và của cả xã hội.

Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là chúng ta nên làm gì khi đã và đang chọn sai ngành hoặc cảm thấy năng lực bản thân không phù hợp để theo học bất cứ trường đại học, cao đẳng nào? Có 2 sự lựa chọn phổ biến mà nhiều người thường áp dụng là: Chuyển ngành mới sau khi chắc chắn ngành nghề lúc trước không phù hợp và tiếp tục theo học cho dù đã biết đó là lựa chọn không đúng.

Đối với lựa chọn đầu tiên, đây dường như là một “canh bạc” với tỷ lệ 50/50, câu hỏi được đặt ra là “Liệu ngành mới bạn chọn có thật sự đã là ngành thật sự phù hợp? Hay 2-3 năm sau lại bàng hoàng nhận ra mình chọn sai ngành thêm 1 lần nữa”. Viễn cảnh đó có thể xảy ra nếu các bạn tìm được một ngành mới muốn học. Còn trong thực tế, có tới hơn 90% sinh viên chọn sai ngành không hề biết sẽ học ngành gì tiếp theo sau khi bỏ ngành đang theo học. Trong trường hợp này, chúng tôi muốn khuyên các bạn rằng đừng vội quyết định chuyển ngành ngay mà hãy chậm lại một chút để nhìn nhận vấn đề và thống kê, tìm hiểu lại những lý do tại sao bạn lại nghĩ mình chọn sai ngành.

Còn đối với phương án thứ hai đó là tiếp tục học ngành nghề không phù hợp với bản thân, chúng ta có thể chỉ ra rõ những ưu, nhược điểm. Ưu điểm của phương án này là không khiến các bạn mất thêm thời gian học lại từ đầu, tiết kiệm 1 phần nhỏ từ việc không lãng phí tiền học đã bỏ ra. Vì vậy, phương án này sẽ phù hợp với người chưa tìm ra định hướng rõ ràng cho bản thân. Còn nhược điểm của nó là bạn sẽ không cảm thấy hứng thú mà đôi khi còn gặp khó khăn và áp lực vì phải làm điều mình không yêu thích, dần mất đi sự kiên nhẫn trong học tập dẫn tới thiếu hụt kỹ năng và kiến thức. Khả năng rất cao khi đi làm các bạn sẽ không thích ứng kịp và không đáp ứng được yêu cầu trong công việc, dẫn đến chán nản, nghỉ việc và thậm chí là thất nghiệp.

Phương án nào cũng sẽ có những ưu điểm và hạn chế riêng, tuỳ theo nguyện vọng và ý chí của từng người mà sẽ có những quyết định phù hợp. Tuy nhiên việc cần làm nhất khi nhận thấy ngành nghề mình đã chọn chưa phù hợp hay chưa đáp ứng được nhu cầu công việc hiện tại là hãy nhìn nhận lại xem mình đang thực sự cần gì và định hướng thay đổi như thế nào.

Các bạn học sinh sắp bước vào cánh cửa đại học, cao đẳng hay học nghề cũng cần định hướng cho mình thật đúng đắn, tránh những tiếc nuối sau này. Nhưng nếu đã chọn sai ngành học, cũng đừng quá lo lắng. Nỗi lo lớn nhất dù bạn quyết định đổi ngành hay tiếp tục cố gắng theo hết chương trình cũ là những lo lắng xuất phát từ việc thiếu định hướng đúng đắn và thiếu kiến thức cũng như kỹ năng làm việc để mong cầu một cuộc sống tốt hơn trong tương lai. Vậy tại sao, ngay từ hôm nay, chúng ta không cho mình một cơ hội để tìm hiểu về những lĩnh vực khác, trang bị thêm cho mình những kỹ năng và kiến thức phù hợp và thiết thực hơn?

BTEC BKAP đã hỗ trợ rất nhiều học viên định hướng và tư vấn ngành nghề phù hợp với tính cách, sở thích cũng như điểm mạnh, điểm yếu của họ. Những học viên này cũng đã từng rơi vào hoang mang và mất định hướng khi không tìm được mục tiêu phấn đấu. Trải qua những buổi hướng nghiệp, BTEC đã có cơ hội được hỗ trợ cho rất nhiều bạn học viên trên toàn quốc và rất vinh dự khi được các bạn tin tưởng lựa chọn để gắn bó.

Điểm qua về BTEC BKAP, đây là chương trình Đào tạo Cử nhân nghề quốc tế, nằm trong khuôn khổ hợp tác với Tổ chức giáo dục Pearson Education, thuộc hệ sinh thái giáo dục của tập đoàn BKAPGROUP. BTEC BKAP đưa chương trình học hiện đại, chuẩn hóa quốc tế đến với sinh viên Việt Nam, mở ra cơ hội học tập rộng mở tới các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới.

Chương trình của BTEC đặc biệt hướng tới đào tạo toàn diện, chú trọng kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng nghề nghiệp và thực chiến nhằm cung ứng nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội. Học viên của BTEC BKAP được đào tạo trong môi trường chuẩn quốc tế và có rất nhiều thuận lợi như :

• Bằng tốt nghiệp Anh quốc BTEC BKAP có giá trị trên 100 quốc gia, hơn 700 trường cao đẳng, đại học, tổ chức trên toàn thế giới;
• Chương trình đào tạo kết hợp giữa 2 nền tinh hoa giáo dục Việt Nam và Anh quốc, trang bị kiến thức trọng tâm, tiếng anh và kỹ năng mềm;
• Thời gian đào tạo tối ưu với chương trình đào tạo 2 năm, đào tạo chuyên sâu các kiến thức cần thiết, đặc biệt chú trọng thực hành với 75% thời gian học là làm việc với các dự án thực tế;
• Với ưu thế “học nhanh – bằng tốt”, BTEC cam kết giới thiệu việc làm cho sinh viên ngay sau khi ra trường tại mạng lưới hơn 200 doanh nghiệp đối tác với mức lương tối thiểu từ 8-10 triệu đồng/tháng.

Chương trình đào tạo tại BTEC BKAP đang tập trung vào những nhóm ngành có xu hướng phát triển và đem lại cơ hội việc làm tốt nhất trong tương lai như:

• Công nghệ thông tin quốc tế
• Mỹ thuật và Thiết kế quốc tế
• Quản trị kinh doanh quốc tế

Với những uy tín và chất lượng trong đào tạo, hàng ngàn học viên BTEC BKAP đã tìm được định hướng phù hợp cho bản thân và tiếp cận được những cơ hội nghề nghiệp tốt hơn. Mong rằng, rất nhiều bạn trẻ ngoài kia đang gặp khó khăn trong việc định hướng và xác định lại ngành nghề phù hợp, các bạn cũng sẽ tìm được cho mình hướng đi tốt hơn.

Hãy luôn tin vào chính mình, bởi trong bạn luôn tiềm ẩn những năng lực có thể chưa được khám phá. Hãy luôn quyết tâm và nắm lấy cơ hội đến với bạn để làm chủ tương lai của chính mình.

Diễm Hương (TH)